KKTC Turizm Master Planı 2025-2034, yani önümüzdeki on yılı kapsayacak olan ve bana göre ülkenin turizm geleceği için çok büyük önem taşıyan bir planlama.
Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanlığınca (http://turizm.gov.ct.tr) düzenlenen ilk toplantıda akademik katılımcıları temsilen ben de bulunma fırsatı yakaladım. Bakan Fikri Ataoğlu, Bakanlık Müsteşarı Serhan Aktunç ve Prof. Dr. Muharrem Tuna ile birlikte Turizm Bakanlığı Planlama Dairesi yönetimi ve personelinin (aralarında Mazlum Kortaş abim ve kardeşim gibi sevdiğim Recep Çağlaş’ın da bulunduğu) konuyu çok ciddi bir şekilde ele alması, gelecek adına ümit verici. Yapılan toplantılarda tartışmalar yaşanması, bazı kısımlarda fikir çatışmalarının ortaya çıkması ve beyin fırtınasıyla ortak kararların alınması beni mutlu eden unsurlar arasında. Sürdürülebilirlik ve turizm eğitiminin daha iyi olması konusunda konuşan Nafiya ve Hale hocalarımın yanında, KITSAB Başkanı Orhan Tolun’un geçmişte bu planı iyileştirmek adına yaptıkları ve yeni düzenlemede nasıl olması gerektiği hakkındaki görüşleri, bakanlık bünyesindeki ve dışarıdan katılan rehberlerin doğal ve tarihi alanları koruma konusundaki katkıları, köylerde yapılan gezilerde öne çıkarılan ve yeniden tanışılan (sahip çıkılması gereken) turizm ürünleri, casinoların Las Vegas ayarında verdiği yüksek hizmet kalitesiyle ilgili Casino İşletmeleri Birliği yönetiminden Ayhan Sarıçiçek’in bilgi paylaşımı ve buradaki hizmetin altyapısal olarak ülkeye ve ülke ekonomisine daha iyi yansıması gerektiğini düşünen ben ve Ali Özduran hocam...
Tabii ki (eğer başarı sağlanırsa) olayın kahramanı, Muharrem Hoca ve gecesi gündüzüne karışan bakanlık ekibi olacak. Çünkü turizmin tüm sektör paydaşlarını ve ülkenin her alanından insanları farklı toplantılarla projeye dahil etmek çok kapsamlı ve riskli bir olay.
Planın amaçları arasında yerel turizm potansiyelini ve sürdürülebilirliği geliştirmek, ülkemizdeki turizm ürünlerini tanımak ve daha etkin kullanmak gibi başlıklar yer almakta. Bakanlık temsilcileri, sektör profesyonelleri ve akademisyenleri bir araya getiren toplantılarda, bölgelerin doğal, kültürel ve ekonomik zenginliklerini öne çıkaracak alternatif turizm yaklaşımları ve sürdürülebilir gelişim stratejileri değerlendirildi. Farklı bölgelerde belediyeler, muhtarlar ve ilgili sivil toplum örgütlerini ziyaret eden bakanlık yetkilileri ve çalışanları, gerçekleştirdikleri bu toplantılar doğrultusunda katılımcıların görüş ve önerilerine bağlı olarak veriler elde etti. Farklı bölgelerin doğal ve tarihi alanlarının paylaşılmasının yanında, diğer alternatif turizm yaklaşımları, kısa ve orta vadeli hedefler konulması ve uzun vadede stratejik planlamaların yapılması konusunda adımlar atıldı.
Dr. Senem hocamın 2011 yılına ait yazısını incelerken, konuyla ilgili ayrıntılı bilgi toplamak amacıyla araştırma yaparken, master plan hazırlanması konusundaki çalışmaların Cyprus Study of Tourist Development adlı çalışma ile iki toplumlu yönetildiğimiz tarihlere, yani 1962 yılına kadar dayandığını öğrendim. Pek çok kez master plan ve benzeri geliştirme planları tasarlanmış, adı konmuş olsa da yasal boyutta ilk defa bu denli ciddi bir aşamaya geldiğini düşünüyorum. Geçmiş yıllarda master plan konusunda emeği geçmiş, konuyla ilgili yapılan toplantılara katılmış ve zaman harcamış hocalarıma, sektörde bulunan uzman kişilere ve yine konuyla alakalı çevreyi koruma ve turizmi sürdürülebilir hale getirme amacıyla yürürlükte olan benzer yasa ve tüzükleri geliştirmek adına emek veren herkese kendi adıma teşekkür ederim.
Bölgeler ancak yasalarla korunabilir; geleceğe ancak doğaya, tarihe ve insana saygı duyarak emin adımlarla ilerleyebiliriz. Girne’de yıllar sonra eski güzel günlerine kavuşan Girne Limanı (antik alanı ve kordonboyu), hem yapılacak etkinliklere ev sahipliği yapmakta hem de Belediye Başkanı Murat Şenkul’un vizyonu ve halkın her kesimine hizmet yaklaşımıyla örnek olarak verilebilir. Bu yaklaşım, yediden yetmişe herkese erişim ve eğlence imkânı tanımaktadır (erişilebilirliği ve çocuk parklarındaki düzenlemeleri geliştirmesiyle). Hasan Karlıtaş hocamın zeytin ağacının önemini vurguladığı yazıları ve paylaştığı videolar örnek olabilir. Selim Yeşilpınar hocamın videoları, Mustafa Şah hocamın radyo programında paylaştığı gastronomik bilgiler önemli örneklerdir. Ali – Derya Atamer’in bölge tanıtım belgeselleri çok değerlidir. Bir ülkenin sosyal, kültürel ve tarihi değerlerine sahip çıkması çok önemlidir. Güvenlik, ulaşım, tanıtım konuları çok önemlidir. Gastronomi günümüzde en önemli turizm araçlarından biridir.
Tüm bunların korunması ve geliştirilmesi adına Master Plan çok önemlidir. Bugün izlenecek yol ve daha iyi bir turizm için gelecek adına yapılması gerekenler büyük önem taşımaktadır.
